مقایسه TENS (تحریک الکتریکی عصب از راه پوست) و EMS (تحریک الکتریکی عضله)، با تأکید بر مکانیسمها، کاربردها و پیامدهای بالینی آنها.
۱. تعاریف و اهداف:
تنس:
تعریف: TENS شامل اعمال جریانهای الکتریکی با ولتاژ پایین به پوست از طریق الکترودها، در درجه اول برای مدیریت درد است.
هدف: هدف اصلی آن تسکین درد حاد و مزمن با تحریک اعصاب حسی است که در نتیجه آن ادراک درد تعدیل شده و آزادسازی مواد افیونی درونزا افزایش مییابد.
اورژانس:
تعریف: EMS به اعمال تکانههای الکتریکی به گروههای عضلانی اشاره دارد که باعث انقباضات غیرارادی میشود.
هدف: هدف اصلی بهبود عملکرد عضلات، افزایش قدرت، جلوگیری از آتروفی و پیشبرد توانبخشی پس از آسیب یا جراحی است.
۲. مکانیسمهای عمل
تنس:
نظریه کنترل دروازهای: TENS در درجه اول تحت نظریه کنترل دروازهای عمل میکند، که در آن تحریک فیبرهای بزرگ A-beta انتقال سیگنالهای درد حمل شده توسط فیبرهای کوچک C به سیستم عصبی مرکزی را مهار میکند.
آزادسازی اندورفین: TENS با فرکانس پایین (1 تا 10 هرتز) میتواند آزادسازی اندورفینها و انکفالینها را تحریک کند که به گیرندههای اوپیوئیدی در مغز متصل میشوند و اثرات ضد درد ایجاد میکنند.
تغییر آستانه درد: تحریک میتواند آستانه درک درد را تغییر دهد و به افراد اجازه دهد درد کمتری را تجربه کنند.
اورژانس:
فعالسازی نورونهای حرکتی: EMS نورونهای حرکتی را مستقیماً فعال میکند و منجر به جذب و انقباض فیبر عضلانی میشود. انقباضات میتوانند بسته به پارامترهای تعیین شده، ارادی یا غیرارادی باشند.
نوع انقباض عضلانی: EMS بسته به کاربرد، میتواند هم انقباضات ایزوتونیک (کوتاه شدن فیبرهای عضلانی) و هم انقباضات ایزومتریک (تنش عضلانی بدون حرکت) را القا کند.
افزایش جریان خون و ریکاوری: انقباضات، گردش خون موضعی را افزایش میدهند که میتواند به دفع مواد زائد متابولیک و تأمین مواد مغذی کمک کند و در نتیجه ریکاوری و ترمیم عضلات را بهبود بخشد.
۳. تنظیمات پارامتر
تنس:
فرکانس: معمولاً از ۱ هرتز تا ۱۵۰ هرتز متغیر است. فرکانسهای پایینتر (۱-۱۰ هرتز) برای آزادسازی مواد افیونی درونزا مؤثر هستند، در حالی که فرکانسهای بالاتر (۸۰-۱۰۰ هرتز) میتوانند تسکین سریعتر درد را فراهم کنند.
پهنای پالس: از ۵۰ تا ۴۰۰ میکروثانیه متغیر است؛ پهنای پالسهای وسیعتر میتوانند لایههای بافت عمیقتر را تحریک کنند.
مدولاسیون: دستگاههای TENS اغلب تنظیماتی برای مدولاسیون پالس دارند تا از تطابق جلوگیری کنند و اثربخشی مداوم را تضمین کنند.
اورژانس:
فرکانس: عموماً بین ۱ هرتز تا ۱۰۰ هرتز تنظیم میشود. فرکانسهای بین ۲۰ هرتز تا ۵۰ هرتز برای تمرین عضلات رایج هستند، در حالی که فرکانسهای بالاتر میتوانند باعث خستگی سریع شوند.
پهنای پالس: معمولاً بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میکروثانیه است تا فعالسازی مؤثر فیبر عضلانی تضمین شود.
چرخه کار: دستگاههای EMS اغلب از چرخههای کار متغیر برای بهینهسازی انقباض عضلات و مراحل ریکاوری استفاده میکنند (مثلاً ۱۰ ثانیه روشن، ۱۵ ثانیه خاموش).
4. کاربردهای بالینی
تنس:
مدیریت درد: به طور گسترده برای شرایطی مانند کمردرد مزمن، آرتروز، درد نوروپاتیک و دیسمنوره استفاده میشود.
درد بعد از عمل: میتواند برای کاهش وابستگی به مسکنهای دارویی بعد از عملهای جراحی استفاده شود.
اثرات فیزیولوژیکی: همچنین ممکن است تنش عضلانی را کاهش دهد، تحرک را بهبود بخشد و راحتی کلی بیمار را افزایش دهد.
اورژانس:
توانبخشی: در فیزیوتراپی برای بیمارانی که در حال بهبودی از جراحی یا آسیبدیدگی هستند، برای حفظ توده عضلانی و عملکرد آنها استفاده میشود.
تمرینات قدرتی: در پزشکی ورزشی برای افزایش قدرت و استقامت در ورزشکاران به کار میرود و اغلب همراه با روشهای تمرینی سنتی استفاده میشود.
مدیریت اسپاسم: میتواند با تقویت آرامش عضلات و کاهش انقباضات غیرارادی، به مدیریت اسپاسم در بیماریهای عصبی کمک کند.
۵. قرارگیری و پیکربندی الکترود
قرار دادن الکترود TENS:
الکترودها به صورت استراتژیک روی یا اطراف نواحی دردناک قرار میگیرند، و پیکربندی آنها اغلب از الگوهای درماتوم یا نقاط ماشهای پیروی میکند تا تسکین درد را بهینه کند.
قرار دادن الکترود EMS:
الکترودها روی گروههای عضلانی خاصی قرار میگیرند و تضمین میکنند که کل شکم عضله برای دستیابی به انقباضات مؤثر پوشانده شده است.
۶. ایمنی و موارد منع مصرف
ایمنی TENS:
به طور کلی برای اکثر جمعیتها بیخطر است؛ با این حال، در افرادی که شرایط خاصی مانند ضربانساز قلب، ضایعات پوستی یا شرایطی که حس را مختل میکنند، دارند، احتیاط توصیه میشود.
عوارض جانبی معمولاً حداقل هستند، از جمله سوزش پوست یا ناراحتی در محل الکترودها.
ایمنی اورژانس:
اگرچه به طور کلی بیخطر است، اما EMS باید در بیماران مبتلا به اختلالات عصبی-عضلانی، بارداری یا برخی بیماریهای قلبی عروقی با احتیاط استفاده شود.
خطرات شامل درد عضلانی، سوزش پوست و در موارد نادر، رابدومیولیز در صورت استفاده نادرست است.
نتیجهگیری:
به طور خلاصه، TENS و EMS روشهای الکتروتراپی ارزشمندی هستند که هر کدام مکانیسمها، کاربردها و نتایج درمانی متمایزی دارند. TENS در درجه اول بر تسکین درد از طریق تحریک عصب حسی متمرکز است، در حالی که EMS برای فعالسازی عضلات و توانبخشی استفاده میشود.
زمان ارسال: دسامبر-06-2024