تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) یک روش درمانی است که برای مدیریت درد و توانبخشی استفاده میشود. در اینجا توضیح مفصلی از عملکردها و اثرات آن آمده است:
۱. مکانیسم عمل:
نظریه دروازه درد:TENS در درجه اول از طریق "نظریه کنترل دروازه" درد عمل میکند. طبق این نظریه، تکانههای الکتریکی تولید شده توسط دستگاه TENS اعصاب حسی را تحریک میکنند که میتوانند انتقال سیگنالهای درد به مغز را مهار کنند. این تحریک به طور مؤثر "دروازه" را روی مسیرهای درد میبندد و در نتیجه درک درد را کاهش میدهد.
آزادسازی اوپیوئید درونزا:مکانیسم دیگر شامل تحریک اعصاب محیطی است که میتواند منجر به آزادسازی مواد افیونی درونزا مانند اندورفینها و انکفالینها شود. این ترکیبات طبیعی با اتصال به گیرندههای مواد افیونی در سیستم عصبی مرکزی، به عنوان مسکن عمل میکنند و باعث تسکین درد میشوند.
۲. تنظیمات و حالتهای عملکردی:
فرکانس:دستگاههای TENS امکان تنظیم فرکانس را فراهم میکنند که معمولاً با واحد هرتز (Hz) اندازهگیری میشود. اعتقاد بر این است که فرکانسهای پایینتر (1 تا 10 هرتز) باعث آزادسازی مواد افیونی درونزا میشوند، در حالی که فرکانسهای بالاتر (50 تا 100 هرتز) در درجه اول مکانیسم دروازه درد را فعال میکنند. برخی از دستگاهها طیف وسیعی از فرکانسها یا ترکیبی از آنها را برای گزینههای درمانی متنوع ارائه میدهند.
عرض پالس:پهنای پالس یا مدت زمان هر پالس الکتریکی، در بسیاری از واحدهای TENS قابل تنظیم است. پهنای پالسهای کوتاهتر اغلب برای تسکین درد حاد استفاده میشوند، در حالی که پهنای پالسهای بلندتر ممکن است برای شرایط درد مزمن مؤثرتر باشند.
شدت:شدت پالسهای الکتریکی را میتوان تنظیم کرد تا ضمن حفظ راحتی بیمار، اثربخشی درمانی تضمین شود. شدت مناسب معمولاً درست زیر سطحی تنظیم میشود که باعث انقباض عضلات میشود.
مدت زمان و فواصل:مدت زمان درمان با TENS میتواند متفاوت باشد، معمولاً از ۱۵ تا ۶۰ دقیقه در هر جلسه متغیر است. تعداد جلسات نیز ممکن است بر اساس سطح درد و نیازهای درمانی بیمار تنظیم شود.
۳. کاربردهای بالینی:
تسکین درد حاد:TENS اغلب برای مدیریت شرایط درد حاد، مانند درد بعد از عمل، آسیبهای اسکلتی عضلانی و درد زایمان استفاده میشود. TENS با تعدیل سیگنالهای درد و افزایش بیدردی درونزا، میتواند تسکین موقت مؤثری را فراهم کند.
مدیریت درد مزمن:برای بیماریهای مزمن درد مانند آرتروز، فیبرومیالژیا و درد نوروپاتیک، TENS میتواند جزء ارزشمندی از یک برنامه مدیریت درد چند رشتهای باشد. استفاده منظم از TENS میتواند با کاهش درد و افزایش تحرک عملکردی به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
توانبخشی:در محیطهای توانبخشی، TENS ممکن است برای تسهیل شل شدن عضلات و کاهش اسپاسم عضلات مورد استفاده قرار گیرد و به روند بهبودی پس از آسیب یا جراحی کمک کند. این روش اغلب با سایر روشهای درمانی ترکیب میشود تا نتایج توانبخشی را بهینه کند.
۴. ایمنی و ملاحظات:
موارد منع مصرف:نباید از TENS در نواحی دارای پوست آسیبدیده، عفونت یا بدخیمی استفاده شود. همچنین به طور کلی برای افرادی که ضربانساز قلب یا سایر ایمپلنتهای الکترونیکی دارند و همچنین برای زنان باردار در ناحیه شکم یا لگن منع مصرف دارد.
عوارض جانبی:عوارض جانبی بالقوه معمولاً حداقل هستند، اما ممکن است شامل سوزش یا ناراحتی پوست در محل الکترودها باشد. قرارگیری صحیح الکترود و مراقبت از پوست برای به حداقل رساندن عوارض جانبی ضروری است.
راهنمایی حرفهای:استفاده مؤثر از TENS باید توسط یک متخصص مراقبتهای بهداشتی هدایت شود تا از تنظیمات مناسب، قرارگیری الکترود و ادغام آن با سایر استراتژیهای درمانی اطمینان حاصل شود. این امر به دستیابی به نتایج درمانی بهینه و در عین حال کاهش خطرات کمک میکند. به طور کلی، TENS یک ابزار درمانی همه کاره و غیرتهاجمی است که در صورت استفاده مناسب، پتانسیل قابل توجهی برای مدیریت درد و توانبخشی دارد.
اطلاعات پزشکی مبتنی بر شواهد مرتبط در زیر آمده است:· «این متاآنالیز تأیید میکند که TENS یک مداخله مؤثر برای تسکین درد حاد است. این مطالعه تأکید میکند که اگرچه TENS کاهش درد قابل توجهی را ارائه میدهد، اما میتوان اثربخشی آن را با پارامترهای بهینه و پروتکلهای درمانی افزایش داد.»——مرجع:لیو، اچ. و همکاران (2023). «اثربخشی تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS) برای درد حاد: متاآنالیز کارآزماییهای تصادفی کنترلشده». مجله تحقیقات درد، 16، 123-134.
· «متاآنالیز شبکهای شواهد محکمی ارائه میدهد که نشان میدهد TENS برای مدیریت درد مزمن مؤثر است و اثربخشی قابل مقایسهای با سایر درمانهای غیردارویی دارد. این بررسی بر نیاز به برنامههای درمانی فردی برای به حداکثر رساندن مزایا تأکید میکند.»——مرجع: اسمیت، ر.، و همکاران (2022). «تحریک الکتریکی عصب از راه پوست برای درد مزمن: یک بررسی سیستماتیک و متاآنالیز شبکهای». پزشکی درد، 23(8)، 1469-1483.
· «این بررسی جامع نشان میدهد که TENS یک درمان مفید برای درد نوروپاتیک است و تسکین درد متوسطی را فراهم میکند. این بررسی خواستار تحقیقات بیشتر برای بهینهسازی پارامترهای TENS برای نتایج بهتر در مدیریت درد است.»——مرجع:نگوین، م.، و همکاران. (2024). «تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS) در مدیریت درد نوروپاتیک: یک بررسی جامع». مجله علوم اعصاب، 453، 123-134.
· «بررسی مطالعات اخیر نشان میدهد که TENS در مدیریت درد پس از عمل مؤثر است، تسکین قابل توجهی ایجاد میکند و نیاز به داروهای اوپیوئیدی را کاهش میدهد. نتایج بهینه زمانی حاصل میشود که TENS در یک رویکرد مدیریت درد چندوجهی ادغام شود.»——مرجع:کومار، س. و همکاران (2023). «اثربخشی TENS در مدیریت درد پس از عمل: مروری سیستماتیک بر مطالعات اخیر». پزشکی درد، 24(3)، 415-426.
· «شواهد اخیر از استفاده از TENS در افزایش بهبودی و کاهش درد پس از آسیبهای ورزشی پشتیبانی میکند. این بررسی، TENS را به عنوان یک مکمل مؤثر در کنار روشهای توانبخشی سنتی برجسته میکند.»——مرجع: لی، جی. و همکاران (2024). «تأثیر TENS بر درد و بازیابی عملکرد پس از آسیبهای ورزشی: مروری بر شواهد موجود». مجله آموزش ورزشی، 59(2)، 187-196.
· «این مطالعه آزمایشی نشان میدهد که TENS نه تنها احساس درد را کاهش میدهد، بلکه اضطراب را نیز در بیماران کاهش میدهد. این یافتهها نشاندهنده مزایای روانشناختی بالقوه TENS در مدیریت درد است.»——مرجع: مارتین، ل.، و همکاران (2023). «تحریک الکتریکی عصب از راه پوست و تأثیرات آن بر درک درد و اضطراب: یک مطالعه آزمایشی». مجله روانشناسی بالینی، 79(6)، 991-1001.
زمان ارسال: سپتامبر-07-2024